Briefe
Inhaltsverzeichnis
Band 1
- A1.: Maximilian I. an Ferdinand, 1514 Juli 21, Gmunden.
- A2.: Maximilian I. an Ferdinand, 1514 Oktober 13, Innsbruck.
- A3.: Ferdinand der Katholische an Ferdinand, 1515 November 12, Cazalegas.
- A4.: Ferdinand der Katholische an Ferdinand, 1515 Dezember 14, Galisteo.
- A5.: Karl an Ferdinand, 1516 Februar 15, Brüssel.
- A6.: Erzherzogin Eleonore an Ferdinand, 1516 Juli 15, Brüssel.
- A7.: Margareta an Ferdinand, 1517 August 23, Middelburg.
- A8.: Karl an Ferdinand, 1517 September 7, Middelburg.
- *A9.: Ferdinand an Karl, 1519 Februar 15.
- A10.: Prinzessin Anna (von Ungarn) und Erzherzogin Maria an Ferdinand, 1519 Februar 22, Innsbruck.
- A11.: Maria an Ferdinand, 1519 Februar 28, Innsbruck.
- A12.: Karl an Ferdinand, 1519 März 5, Barcelona.
- A13.: Anna und Maria an Ferdinand, 1519 März 20, Innsbruck.
- A14.: Ferdinand an Margareta, 1521 April 17, Worms.
- A15.: Ferdinand an Margareta, 1521 April 30, Worms.
- A16.: Karl an Ferdinand, 1521 September 1, Brüssel.
- *A17.: Karl an Ferdinand, 1522 Juli 18, Santander.
- A18.: Ferdinand an Karl, 1522 September 2, Linz.
- *A19.: Karl an Ferdinand, 1522 September 7, Valladolid.
- *A20.: Karl an Ferdinand, 1522 Oktober 30.
- A21.: Ferdinand an Karl (Instruktion für Henry de Hemricourt und Martín de Salinas), 1522 November , Nürnberg.
- *A22.: Karl an Ferdinand, 1522 November 1.
- A23.: Ferdinand an Karl, 1522 November 5, Nürnberg.
- *A24.: Karl an Ferdinand, 1522 November 18.
- A25.: Ludwig II. an Ferdinand, 1522 Dezember 10, Prag.
- A26.: Ferdinand an Karl, 1523 Jänner 27, Nürnberg.
- *A27.: Karl an Ferdinand, 1523 Februar 10, Valladolid.
- *A28.: Karl an Ferdinand, 1523 März 24, Valladolid.
- A29.: Karl an Ferdinand, 1523 März 25, Valladolid.
- *A30.: Margareta an Ferdinand, 1523 April 20.
- A31.: Ludwig II. an Ferdinand, 1523 April 24, Neutra.
- A32.: Ferdinand an Margareta, 1523 Mai 4, Innsbruck.
- A33.: Ferdinand an Margareta, 1523 Mai 4, Innsbruck.
- A34.: Ferdinand an Margareta, 1523 Mai 8, Innsbruck.
- A35.: Ferdinand an Karl, 1523 Mai 12, Innsbruck.
- A36.: Ferdinand an Karl, 1523 Mai 12, Innsbruck.
- A37.: Ferdinand an Margareta, 1523 Mai 13, Innsbruck.
- A38.: Ferdinand an Margareta (Instruktion für Claude Bouton), 1523 Mai 25, Innsbruck.
- A39.: Ferdinand an Margareta, 1523 Mai 26, Innsbruck.
- A40.: Ludwig II. an Ferdinand, 1523 Mai 27, Ofen.
- A41.: Karl an Ferdinand, 1523 Juni 20, Valladolid.
- A42.: Ferdinand an Karl, 1523 Juni 25, Innsbruck.
- *A43.: Karl an Ferdinand, 1523 August 14.
- *A44.: Karl an Ferdinand, 1523 August 15, Valladolid.
- *A45.: Margareta an Ferdinand, 1523 August 17.
- A46.: Karl an Ferdinand, 1523 September 8, Burgos.
- A47.: Ferdinand an Margareta, 1523 Dezember.
- A48.: Karl an Ferdinand, 1523 Dezember, Pamplona.
- A49.: Ferdinand an Kg Ludwig II., 1523 Dezember 6, Nürnberg.
- A50.: Ferdinand an Karl, 1523 Dezember 18, Nürnberg.
- A51.: Ferdinand an Karl, 1523 Dezember 18, Nürnberg.
- A52.: Ferdinand an Kg. Ludwig II., 1523 Dezember 19, Nürnberg.
- A53.: Ferdinand an Karl, 1524 Jänner 13, Nürnberg.
- A54.: Ferdinand an Karl, 1524 Jänner 13, Nürnberg.
- *A55.: Ludwig an Ferdinand, 1524 Jänner 14.
- A56.: Karl an Ferdinand, 1524 Jänner 16, Vitoria.
- A57.: Ferdinand an Ludwig II., 1524 Februar 18, Nürnberg.
- A58: Ferdinand an Maria, 1524 Februar 18, Nürnberg.
- *A59.: Karl an Ferdinand, 1524 März 3.
- A60.: Ferdinand an Margareta, 1523 April 5, Nürnberg.
- *A61.: Karl an Ferdinand, 1524 April 9.
- A62.: Karl an Ferdinand, 1524 April 15, Burgos.
- A63.: Ferdinand an Ludwig II., 1524 April 16, Nürnberg.
- *A64.: Margareta an Ferdinand, 1524 April 24.
- A65.: Ferdinand an Karl, 1524 April 27, Nürnberg.
- A66.: Ferdinand an Karl, 1524 April 27, Nürnberg.
- A67.: Ferdinand an Margareta, 1524 Mai 12, Aldersbach.
- *A68.: Karl an Ferdinand, 1524 Mai 23.
- A69.: Karl an Ferdinand, 1524 Mai 25, Burgos.
- A70.: Ferdinand an Karl, 1524 Mai 28, Freiburg.
- A71.: Ferdinand an Margareta, 1524 Juni 8, Stuttgart.
- A72.: Ferdinand an Karl, 1524 Juni 10, Stuttgart.
- A73.: Ferdinand an Karl, 1524 Juni 10, Stuttgart.
- A74.: Ferdinand an Karl, 1524 Juni 12, Stuttgart.
- A75.: Ferdinand an Karl, 1524 Juni 12, Stuttgart.
- A76.: Ferdinand an Karl (Instruktion für Karl de Bredam), 1524 Juni 13, Stuttgart.
- *A77.: Karl an Ferdinand, 1524 Juni 28.
- A78.: Ferdinand an Karl, 1524 Juni 29, Regensburg.
- A79.: Ferdinand an Karl, 1524 Juli 7, Regensburg.
- A80.: Karl an Ferdinand, 1524 Juli 8, Burgos.
- A81.: Karl an Ferdinand, 1524 Juli 11, Burgos.
- A82.: Ferdinand an Karl, 1524 Juli 11, Linz.
- A83.: Karl an Ferdinand, 1524 Juli 12, Burgos.
- *A84.: Margareta an Ferdinand, 1524 Juli 24.
- A85.: Ferdinand an Karl, 1524 August 14, Wien.
- *A86.: Karl an Ferdinand, 1524 August 16.
- A87.: Ferdinand an Maria, 1524 August 18, Wien.
- A88.: Ferdinand an Karl, 1524 September 5, Wien.
- A89.: Karl an Ferdinand, 1524 September 7 – 20, Valladolid.
- A90.: Karl an Ferdinand, 1524 September 7, Valladolid.
- A91.: Ferdinand an Margareta, 1524 September 30, Wien.
- A92.: Ferdinand an Margareta, 1524 September 30, Wien.
- A93.: Ferdinand an Maria, 1524 Oktober 2, Wien.
- A94.: Karl an Ferdinand, 1524 Oktober 4, Tordesillas.
- *A95: Margareta an Ferdinand, 1524 Oktober 14.
- A96.: Ferdinand an Karl, 1524 Oktober 8, Wien.
- A97.: Ferdinand an Karl, 1524 Oktober 14, Wien.
- *A98.: Margareta an Ferdinand, 1524 Oktober 14.
- *A99.: Margareta an Ferdinand, 1524 Oktober 15.
- A100.: Karl an Ferdinand, 1524 Oktober 16, Tordesillas.
- A101.: Karl an Ferdinand, 1524 Oktober 31, Tordesillas.
- A102.: Ferdinand an Karl, 1524 November 1, Wien.
- A103.: Ferdinand an Karl, 1524 November 1, Wien.
- A104.: Ferdinand an Karl, 1524 November 1, Wien.
- A105.: Ferdinand an Margareta, 1524 November 1, Wien.
- A106.: Ferdinand an Karl, 1524 November 5, Wien.
- A107.: Ferdinand an Margareta, 1524 November 5, Wien.
- *A108.: Margareta an Ferdinand, 1524 November 9.
- A109.: Ferdinand an Margareta, 1524 November 13, Amstetten.
- *A110.: Margareta an Ferdinand, 1524 November 15.
- A111.: Ferdinand an Margareta, 1524 November 18, Vöcklabruck.
- A112.: Ferdinand an Margareta, 1524 November 20, Salzburg.
- *A113.: Ferdinand an Karl, 1524 November 30.
- A114.: Ferdinand an Margareta, 1524 Dezember 2 Innsbruck.
- *A115.: Ferdinand an Karl, 1524 Dezember 9.
- A116.: Ferdinand an Karl, 1524 Dezember 10, Innsbruck.
- A117.: Karl an Ferdinand, 1524 Dezember 16, Madrid.
- A118.: Ferdinand an Margareta, 1525 Jänner 1, Innsbruck.
- A119.: Ferdinand an Margareta, 1525 Jänner 28, Innsbruck.
- A120.: Karl an Ferdinand, 1525 Februar 4, Madrid.
- A121a.: Karl an Ferdinand (Antwort auf Ferdinands Instruktion für de Bredam), 1525 Februar 6, Madrid.
- A121b.: Karl an Ferdinand (Antwort auf Ferdinands Instruktion für de Bredam), 1525 Februar 6, Madrid.
- A122.: Ferdinand an Karl, 1525 Februar 10, Innsbruck.
- A123.: Karl an Ferdinand, 1525 Februar 15, Madrid.
- A124.: Ferdinand an Karl, 1525 Februar 15, Innsbruck.
- A125.: Ferdinand an Margareta, 1525 Februar 19, Innsbruck.
- *A126.: Maria an Ferdinand, 1525 Februar 21.
- A127.: Karl an Ferdinand, 1525 Februar 28, Madrid.
- A128.: Ferdinand an Margareta, 1525 März 8, Innsbruck.
- A129.: Ferdinand an Maria, 1525 März 12, Innsbruck.
- A130.: Ferdinand an Karl, 1525 März 14, Innsbruck.
- A131.: Ferdinand an Karl, 1525 März 14, Innsbruck.
- A132.: Ferdinand an Karl, 1525 März 14, Innsbruck.
- A133.: Karl an Ferdinand, 1525 März 26 – 31, Madrid.
- A134.: Ferdinand an Karl, 1525 April 1, Innsbruck.
- *A135.: Ferdinand an Karl, 1525 April 2.
- A136.: Ferdinand an Karl (Instruktion für Martin de Salinas), 1525 April 2, Innsbruck.
- A137.: Margareta an Ferdinand, 1525 April 21, Mecheln.
- A138.: Karl an Ferdinand, 1525 Mai 4, Toledo.
- A139.: Ferdinand an Karl, 1525 Mai 4, Innsbruck.
- A140.: Ferdinand an Karl (Instruktion für Alonso Gonçalez de Meneses), 1525 Mai 4.
- A141.: Karl an Ferdinand, 1525 Mai 6, Toledo.
- A142.: Ferdinand an Karl, 1525 Juni 17, Innsbruck.
- A143.: Karl an Ferdinand, 1525 Juni 25 Toledo.
- A144.: Karl an Ferdinand, 1525 Juni 27, Toledo.
- A145.: Karl an Ferdinand, 1525 Juli 20 – 31, Toledo.
- A146.: Karl an Ferdinand, 1525 August 14, Toledo.
- A147.: Ferdinand an Karl, 1525 August 24, Tübingen.
- A148.: Ludwig an Ferdinand, 1525 August 24, Ofen.
- A149.: Ferdinand an Karl, 1525 September 1, Tübingen.
- A150.: Ferdinand an Karl, 1525 September 1, Tübingen.
- A151.: Ferdinand an Karl, 1525 September 12, Tübingen.
- A152.: Ferdinand an Karl (Instruktion für Guillaume Basin und Jehan Masson), 1525 September 14, Tübingen.
- A153.: Ferdinand an Margareta, 1525 September 14, Tübingen.
- A154.: Ferdinand an Margareta, 1525 September 14, Tübingen.
- A155.: Ferdinand an Ludwig II., 1525 Oktober 1, Tübingen.
- A156.: Ferdinand an Karl, 1525 Oktober 16, Tübingen.
- A157.: Ferdinand an Karl, 1525 Oktober 31, Tübingen.
- A158.: Karl an Ferdinand, 1525 Oktober 31, Toledo.
- A159.: Karl an Ferdinand, 1525 November 2, Toledo.
- A160.: Ferdinand an Maria, 1525 November 6, Tübingen.
- *A161.: Ferdinand an Margareta, 1525 November 10.
- A162.: Ferdinand an Margareta, 1525 November 11, Tübingen.
- *A163.: Ferdinand an Margareta, 1525 November 18.
- A164.: Margareta an Ferdinand, 1525 November 26, Brüssel.
- A165.: Karl an Ferdinand, 1525 November 30, Toledo.
- A166.: Ferdinand an Karl, 1525 Dezember 4, Augsburg.
- A167.: Ferdinand an Margareta, 1525 Dezember 12, Augsburg.
- A168.: Karl an Ferdinand, 1525 Dezember 16, Toledo.
- A169.: Karl an Ferdinand, 1525 Dezember 18, Toledo.
- A170.: Karl an Ferdinand, 1526 Jänner 9, Toledo.
- A171.: Karl an Ferdinand, 1526 Jänner 9, Toledo.
- A172.: Karl an Ferdinand, 1526 Jänner 9, Toledo.
- A173.: Karl an Ferdinand, 1526 Jänner 10, Toledo.
- A174.: Ferdinand an Karl, 1526 Jänner 11, Augsburg.
- A175.: Ferdinand an Karl, 1526 Jänner 13, Augsburg.
- *A176.: Margareta an Ferdinand, 1526 Jänner 19.
- *A177.: Margareta an Ferdinand, 1526 Jänner 20.
- A178.: Ferdinand an Margareta, 1526 Jänner 27, Augsburg.
- *A179.: Margareta an Ferdinand, 1526 Jänner 29.
- *A180.: Ferdinand an Karl, 1526 Jänner 31.
- *A181.: Ferdinand an Karl, 1526 Februar 2.
- A182.: Karl an Ferdinand, 1526 Februar 2 – 9, Toledo.
- A183.: Ferdinand an Margareta, 1526 Februar 8, Augsburg.
- A184.: Karl an Ferdinand, 1526 Februar 19, Toledo.
- A185.: Ludwig II. an Ferdinand, 1526 Februar 22, Ofen.
- *A186.: Ferdinand an Karl, 1526 März 1.
- A187.: Ferdinand an Karl, 1526 März 20, Tübingen.
- A188.: Ferdinand an Ludwig, 1526 März 26, Tübingen.
- A189.: Karl an Ferdinand, 1526 März 30, Sevilla.
- A190.: Karl an Ferdinand, 1526 April 8.
- A191.: Ferdinand an Margareta, 1526 April 19, Tübingen.
- A192.: Ferdinand an Karl, 1526 April 28, Tübingen.
- A193.: Ferdinand an Karl, 1526 April 30, Tübingen.
- *A194.: Margareta an Ferdinand, 1526 Mai 5.
- A195.: Ferdinand an Margareta, 1526 Mai 8, Stuttgart.
- *A196.: Margareta an Ferdinand, 1526 Mai 15.
- *A197.: Karl an Ferdinand, 1526 Mai 18.
- A198.: Ferdinand an Margareta, 1526 Mai 20, Speier.
- A199.: Ferdinand an Karl, 1526 Mai 25, Speier.
- A200.: Ludwig II. an Ferdinand, 1526 Mai 29, Ofen.
- A201.: Maria an Ferdinand, 1526 Mai 29, Ofen.
- A202.: Ludwig II. an Ferdinand, 1526 Juni 6, Ofen.
- *A203.: Margareta an Ferdinand, 1526 Juni 15.
- *A204.: Ferdinand an Karl, 1526 Juni 20.
- A205.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juni 27, Speier.
- A206.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli, Speier.
- A207.: Margareta an Ferdinand, 1526 Juli 4, Wijnendale.
- *A208.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 5.
- A209.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 12, Heidelberg.
- A210.: Ludwig II. an Ferdinand, 1526 Juli 15, Ofen.
- A211.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 15, Speier.
- A212.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 16, Speier.
- *A213.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 17.
- A214.: Ferdinand an Margareta, 1526 Juli 19, Speier.
- A215.: Margareta an Ferdinand, 1526 Juli 19, Mecheln.
- A216.: Karl an Ferdinand, 1526 Juli 27, Granada.
- A217.: Margareta an Ferdinand, 1526 Juli 27, Mecheln.
- A218.: Karl an Ferdinand, 1526 Juli 28, Granada.
- *A219.: Margareta an Ferdinand, 1526 Juli 28.
- A220.: Margareta an Ferdinand, 1526 August 7, Mecheln.
- A221.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 10, Speier.
- A222.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 10, Speier.
- A223.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 15, Speier.
- A224.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 21, Speier.
- A225.: Ferdinand an Karl, 1526 August 24, Speier.
- A226.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 27, Speier.
- A227.: Ferdinand an Karl, 1520 August 27, Speier.
- A228.: Ferdinand an Margareta, 1526 August 27, Speier.
- *A229.: Maria an Ferdinand, 1526 August 29.
- *A230.: Maria an Ferdinand, 1526 September 6.
- A231.: Margareta an Ferdinand, 1526 September 7, Bergh.
- A232.: Ferdinand an Maria, 1526 September 8, Innsbruck.
- A233.: Ferdinand an Maria, 1526 September 9, Innsbruck.
- A234.: Ferdinand an Maria, 1526 September 11, Kufstein.
- A235.: Ferdinand an Maria, 1526 September 17, Linz.
- A236.: Ferdinand an Maria (Instruktion für Johann von Lamberg), 1526 September 17, Linz.
- A237.: Ferdinand an Margareta, 1526 September 18, Linz.
- A238.: Margareta an Ferdinand, 1526 September 20, Laeken .
- A239.: Ferdinand an Karl, 1526 September 22, Linz.
- A240.: Ferdinand an Margareta, 1526 September 22, Linz.
- A241.: Ferdinand an Margareta, 1526 September 26, Linz.
- A242.: Margareta an Ferdinand, 1526 Oktober 2, Hoogstraten.
- A243.: Karl an Ferdinand, 1526 Oktober 4, Granada.
- A244.: Margareta an Ferdinand, 1526 Oktober 13, Hoogstraten.
- A245.: Maria an Ferdinand, 1526 Oktober 13, Preßburg.
- A246.: Maria an Ferdinand, 1526 Oktober 22, Preßburg.
- A247.: Ferdinand an Maria, 1526 Oktober 25, Wien.
- A248.: Ferdinand an Maria, 1526 Oktober 25, Wien.
- A249.: Maria an Ferdinand, 1526 Oktober 25, Preßburg.
- A250.: Ferdinand an Karl, 1526 Oktober 28, Wien.
- A251.: Maria an Ferdinand, 1526 November 1, Preßburg.
- A252.: Karl an Ferdinand, 1526 November 23 – 30, Granada.
- A253.: Maria an Ferdinand, 1526 November 24, Preßburg.
- A254.: Ferdinand an Margareta, 1526 November 24, Wien.
- A255.: Karl an Ferdinand, 1526 November 25, Granada.
- A256.: Karl an Ferdinand, 1526 November 29, Granada.
- A257.: Karl an Ferdinand, 1526 November 30, Granada.
- A258.: Maria an Ferdinand, 1526 November 30, Preßburg.
- A259.: Maria an Ferdinand, 1526 Dezember 21, Preßburg.
- A260.: Karl an Ferdinand, 1526 Dezember 28, Toledo.
- A261.: Ferdinand an Karl, 1526 Dezember 31, Wien.
A80. Karl an Ferdinand, 1524 Juli 8, Burgos.
A80. Karl an Ferdinand, 1524 Juli 8, Burgos.
Metadaten
Metadata
Absender/in
Sender
|
Karl |
Empfänger/in
Receiver
|
Ferdinand |
Datierung
Dating
|
1524 Juli 8 |
Brief-ID
Letter-ID
|
A80. |
Personen-Verweise
People references
|
Campeggi, Lorenzo, Kardinal, päpstlicher Legat | Fernández de Córdoba, Luis, Herzog von Sessa | Klemens VII., Papst, Giulio de' Medici | Sadoletus, Jakob |
Ortsverweise
Place references
|
Burgos | Nürnberg | Speyer | Trient | Worms |
Index-Einträge
Index entries
|
Deutschland | HRR | HRR, Reichstag, Nürnberg (1524) | Konzil | Lutheraner | Türkenabwehr |
Text
A80.
Karl an Ferdinand. | 1524 Juli 8. Burgos. |
Regest (Deutsch)
Beauftragt F, die Abhaltung des vom RT zu Nürnberg zur vorläufigen Entscheidung in den Religionskämpfen beschlossenen Tages von Speier zu verhindern.
Regest (Englisch)
Commissions F to prevent the holding of the Day of Speier, which was decided by the Diet of Nuremberg for the preliminary decision in the religious confrontations.
Archivvermerk, ÜberlieferungArchive note, Tradition
Rom, Vatikanische Bibliothek, Cod. Vat. lat. 3924, Bl. 191 und 191’. Kopie, ziemlich gleichzeitig. Überschrift: Exemplum litterarum cesaris ad sermum et illmum infantem Hispaniarum, archiducem Austrie etc.
Druck: Familienkorrespondenz Bd. 1, Nr. 80, S. 199-203.
TranskriptTranscript
Carolus, divina favente clementia Romanorum imperator semper augustus ac Germaniẹ, Hispaniarum utriusque Siciliẹ, Hierusalem etc. rex, archidux Austriẹ, dux Burgundiẹ etc. Serme princeps, frater charme. Ex litteris Sertis Vrae datis 27. aprilis cognovimus, quẹ in proximo conventu Norimbergensi acta et conclusa fuerunt, et certe non possumus in rebus omnibus vestram et istius nostri regiminis prudentiam atque industriam non laudare. Unum tamen est, quod nullo modo nobis placuit neque illud non solum probare, sed ne quidem audire possumus, quod ob Lutheranos errores eaque impia declaramenta cogitatum actumque de hiis rebus fuit, de quibus a nobis latius scriptum est, quemadmodum Sertas Vra ex accluso litterarum exemplo cognoscet, quẹ a nobis tum regimini, tum electoribus, principibus statibusque imperii scribuntur. Itaque inter cetera nullo modo probare possumus, ut ad illud Spirensem conventum seu potius conciliabulum quoddam deveniatur, ubi nihil omnino bene agi possit; nam cum duo ibidem tractanda proposita sint, res videlicet Lutheriana atque Turcicha, non videmus, quo nam pacto eorum quicquam transigi bene possit sine generalis concilii indictione. Qua de re curamus cum sanctmo domino nostro, ut eiusmodi concilium Tridenti, quam mox fieri poterit, celebrandum indicatur. Interim vestrum erit providere atque admittere, ne ullo modo Spirensis conventus fiat, sed omnino impediatur. Litterarum etiam sanctmi domini nostri hiis annexum exemplum mittimus Serti Vrẹ; litteras ad imperii regimen, electores cẹtẹrosque imperii principes et status his mittimus adnexas Vrẹ Serti, ut illarum tenore atque in eis contentis bene et maturo consilio consideratis curet diligenter perscrutare et intelligere, an dictẹ littere huiusce conventus et congregationis interroptionem verisimiliter operari sive alium fructum parere possint, quo casu eisdem litteris utatur illasque quanto citius exequi faciat; quod si easdem litteras aut contemnendas aut nullum fructum parituras perspexerit, easdem retineat deque huiusmodi causis sanctmum dominum nostrum eiusque revmum legatum, cum quo super ea re pro evitandis maioribus scandalis diffusius communicare poterit Sertas Vra ipsumque plene informare. Et valeat Sertas Vra quam fẹlicissime.
Datum in civitate nostra Burgensi, die 8a mensis iulii anno 1524, regnorum nostrorum Romani sexto, aliorum vero nono.
EintragEntry
Fernández de Córdoba, Luis, Herzog von Sessa (Person)
SchreibweisenSpellings:
- duc de Ceze
- duc de Sesse
- Hg von Sessa
- le duc de Seze
- Sessas
VorkommenOccur:
EintragEntry
Klemens VII., Papst, Giulio de' Medici (Person)
SchreibweisenSpellings:
- au pape
- du pape
- Klemens VII
- le pape
- nostre sainct pere
- Nostre sainct pere
- nostre sainct pere, le pape
- nostre saint pere
- nostre saint pere, le pape
- papa
- pape
- pappe
- Papst
- Papstes
- Papst Klemens VII.
- pontifex maximus
- pontificis
- Rhomano pontifici
- Rhomanum pontificem
- Romano pontifice
- sainct pere
- saint pere
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A50.kommentarcommentary#23
- Band_1Volume_1,A56.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#18
- Band_1Volume_1,A63.regest_deregest_de
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#24
- Band_1Volume_1,A69.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A69.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A72.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#20
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#21
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#25
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A79.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A85.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A93.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A106.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A107.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A120.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A124.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A136.transkripttranscript#23
- Band_1Volume_1,A137.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A143.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A145.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A147.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A157.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A158.kommentarcommentary#10
- Band_1Volume_1,A166.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A167.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A170.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A182.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A189.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A189.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A193.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A202.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A205.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A207.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A207.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A212.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A215.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A215.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A215.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A215.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#17
- Band_1Volume_1,A216.kommentarcommentary#4
- Band_1Volume_1,A217.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A217.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A217.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A220.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A231.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A231.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A238.transkripttranscript#9
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A242.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A243.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A243.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A244.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A252.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A260.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A260.kommentarcommentary#7
- Band_1Volume_1,A261.transkripttranscript#6
EintragEntry
Campeggi, Lorenzo, Kardinal, päpstlicher Legat (Person)
SchreibweisenSpellings:
- Campeggi
- Campezo
- cardenal Canpejo
- cardinal Campegio
- cardinalis Campegius
- legatus
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A25.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#24
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A85.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A93.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A103.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A106.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A136.transkripttranscript#23
- Band_1Volume_1,A136.kommentarcommentary#24
- Band_1Volume_1,A149.kommentarcommentary#9
EintragEntry
Sadoletus, Jakob (Person)
SchreibweisenSpellings:
- Jakob Sadoletus
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
EintragEntry
Nürnberg (OrtPlace)
SchreibweisenSpellings:
- Neuremberg
- Neurembergh
- Neuremberghe
- Noremberga
- Norembergam
- Noremberge
- Norembergẹ
- Norembergensi
- Noremberghe
- Norimbergensi
- Nueremberga
- Nueremberge
- Nuernbergam
- Nuremberg
- Nurembergẹ
- Nürnberg
- Nürnberger
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A18.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A18.kommentarcommentary#3
- Band_1Volume_1,A18.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A18.kommentarcommentary#8
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#13
- Band_1Volume_1,A23.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A23.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A26.archivarchive
- Band_1Volume_1,A26.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A26.kommentarcommentary#10
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A37.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A38.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A49.archivarchive
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#15
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A51.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A52.archivarchive
- Band_1Volume_1,A53.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A54.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A57.archivarchive
- Band_1Volume_1,A58.archivarchive
- Band_1Volume_1,A60.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A63.archivarchive
- Band_1Volume_1,A63.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A66.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A72.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A73.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#18
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#52
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#61
- Band_1Volume_1,A79.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A79.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A81.kommentarcommentary#3
- Band_1Volume_1,A85.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A121a.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A145.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A149.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A162.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A250.kommentarcommentary#2
EintragEntry
Speyer (OrtPlace)
SchreibweisenSpellings:
- Espira
- Spier
- Spiere
- Spiers
- Spira
- Spiram
- Spire
- Spirensem
- Spirensi
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#61
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A85.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A85.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A88.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A121b.transkripttranscript#24
- Band_1Volume_1,A140.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A187.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A198.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A199.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A199.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A205.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A206.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A207.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A211.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A212.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A214.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A222.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A223.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A224.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A225.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A226.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A227.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A228.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A256.transkripttranscript#10
EintragEntry
Trient (OrtPlace)
SchreibweisenSpellings:
- Trente
- Trento
- Tridenti
- Trient
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A29.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A103.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A111.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A136.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A153.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A158.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A162.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A164.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A175.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A220.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A243.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A243.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A250.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A254.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A261.transkripttranscript#2
EintragEntry
Burgos (OrtPlace)
SchreibweisenSpellings:
- Bourges
- Bourgos
- Burgensi
- Burgos
- eveschié de Borgos
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A46.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#19
- Band_1Volume_1,A69.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A71.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A72.kommentarcommentary#3
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A81.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A130.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A215.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#5
EintragEntry
Worms (OrtPlace)
SchreibweisenSpellings:
- Vormes
- Vormez
- Wormaciẹ
- Wormaciense
- Wormaciensi
- Wormatie
- Wormatiẹ
- Wormbs
- Wormes
- Worms
- Wormss
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A14.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A15.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A29.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#19
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#73
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A136.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A149.kommentarcommentary#9
- Band_1Volume_1,A157.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#13
EintragEntry
HRR, Reichstag, Nürnberg (1524) (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- conventu
- conventus
- dieta
- diete
- diete imperiale
- diette
- hanc dieta
- Nürnberger Reichstagsabschied
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A53.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#9
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#19
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A69.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A72.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A79.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A85.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A133.kommentarcommentary#6
EintragEntry
Lutheraner (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- ceulx qui sont maulvais
- doctrine
- dogma Lutheranum
- illa secta
- le secte Luterien
- Luterianne
- Luteriene
- Luteriens
- Lutherana
- Lutheranae2) secta
- Lutherana re
- Lutheranẹ sect
- Lutheranne
- Lutheranos
- Lutheriains
- Lutheriane
- Lutherians
- Lutherien
- Lutherienn
- Lutherienne
- Lutheriens
- Lutterians
- materia Lutherana
- mauldicte secte
- re Lutherana
- secte de Lutere
- secte de Luthere
- secte de Lutter
- secte Luterianne
- secte Lutherane
- secte Lutheriane
- secte Lutherienne
- secte Lutteriane
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A26.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A38.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A38.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#18
- Band_1Volume_1,A72.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A73.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A74.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#16
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#17
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#18
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#20
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#61
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#63
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A93.regest_deregest_de
- Band_1Volume_1,A97.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A101.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A103.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A121b.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A129.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A131.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A139.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A143.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A149.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A158.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A158.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A165.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A166.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A169.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A175.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A182.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A189.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A190.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A193.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A199.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A207.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A216.kommentarcommentary#15
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A222.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A223.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A227.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A256.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A256.transkripttranscript#7
EintragEntry
Türkenabwehr (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- auxilio
- ces maulditz Turcz
- contre lesd. Turcz
- contre les Turcs
- contre les Turcz
- contre le Turck
- defensione
- deffence
- deffendre
- des Turcz
- gegen die Türken
- grand ennemi
- guerre à l’encontre des Turcqs
- guerre contre les Turcz
- guerre des Turcz
- guerre du Turcq
- la guerre contre
- les Turcz
- puissance
- reboutement
- reiecter
- repulser les Turcs
- repulsion desd. Turcz
- resister
- Turcicam
- Turcicẹ
- Turcicha
- Turcorum
- Turcos
- Turcz
- Türken
- Türkengefahr
- Türkenhilfe
- Turkhen
- Verteidigung gegen die Türken
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A35.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A38.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A38.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A38.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A46.kommentarcommentary#6
- Band_1Volume_1,A56.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A56.kommentarcommentary#4
- Band_1Volume_1,A57.regest_deregest_de
- Band_1Volume_1,A63.regest_deregest_de
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A70.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A71.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A73.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#29
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#42
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#50
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#58
- Band_1Volume_1,A80.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A89.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A97.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A121a.kommentarcommentary#6
- Band_1Volume_1,A131.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A166.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A173.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A188.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A189.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A193.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A210.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#17
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A227.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A237.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A237.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#15
- Band_1Volume_1,A241.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A241.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A244.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A252.transkripttranscript#10
- Band_1Volume_1,A255.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A260.transkripttranscript#3
EintragEntry
Konzil (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- concilium
- consille
- consille general
- generale concilium
VorkommenOccur:
EintragEntry
HRR (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- empire
- heiligen reiche
- heiligen Römischen Reiches
- Rhomanum imperium
- Romanum imperium
- sacrif) imperii
- sacri imperii
- sacri Romani imperii
- sacro imperio
- sainct empire
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A12.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#9
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A26.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A31.archivarchive
- Band_1Volume_1,A32.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#17
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#22
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A85.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A101.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A101.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A133.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A145.kommentarcommentary#13
- Band_1Volume_1,A148.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A236.regest_deregest_de
EintragEntry
Deutschland (SchlagwortKeyword)
SchreibweisenSpellings:
- affaires d’Allemaigne
- Alemaigne
- Alemaine
- Alemaña
- Alemanes
- Allemagne
- Allemaigne
- Allemaingne
- Allemane
- Allemangne
- Allemangnes
- Allemans
- Almaigne
- choses d’Allemaigne
- Deutschland
- d’Allemaigne
- Germani
- Germania
- Germaniae
- Germaniam
- Germanica
- Germanicẹ
- Germanici
- Germanie
- Germaniẹ
- Germaniis
- Germanye
- la Germanie
- pardeça
- toute la Germanie
VorkommenOccur:
- Band_1Volume_1,A7.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A8.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A12.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A18.transkripttranscript#11
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A21.transkripttranscript#12
- Band_1Volume_1,A26.transkripttranscript#18
- Band_1Volume_1,A29.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A36.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A36.kommentarcommentary#2
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A50.transkripttranscript#26
- Band_1Volume_1,A56.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A62.transkripttranscript#14
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A65.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A66.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A66.kommentarcommentary#1
- Band_1Volume_1,A69.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A70.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#9
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#15
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#16
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#23
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#28
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#28
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#29
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#33
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#49
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#56
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#61
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#63
- Band_1Volume_1,A76.transkripttranscript#73
- Band_1Volume_1,A80.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A88.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A94.kommentarcommentary
- Band_1Volume_1,A97.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A101.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A102.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A117.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A131.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A131.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A133.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A136.transkripttranscript#32
- Band_1Volume_1,A139.kommentarcommentary#9
- Band_1Volume_1,A140.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A142.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A143.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A143.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A145.transkripttranscript#6
- Band_1Volume_1,A145.transkripttranscript#9
- Band_1Volume_1,A147.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A152.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A158.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A175.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A182.kommentarcommentary#5
- Band_1Volume_1,A189.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A193.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A199.transkripttranscript#3
- Band_1Volume_1,A199.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A212.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A216.transkripttranscript#7
- Band_1Volume_1,A216.kommentarcommentary#15
- Band_1Volume_1,A221.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A223.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A227.transkripttranscript
- Band_1Volume_1,A237.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A237.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A238.transkripttranscript#1
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#4
- Band_1Volume_1,A239.transkripttranscript#8
- Band_1Volume_1,A242.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A243.transkripttranscript#2
- Band_1Volume_1,A254.transkripttranscript#5
- Band_1Volume_1,A261.kommentarcommentary#7
KommentarCommentary
Das vorliegende Stück gehört nicht eigentlich in die Reihe der Familienbriefe, wie schon aus der Fassung und der Sprache hervorgeht, trotzdem dürfte dessen Veröffentlichung an dieser Stelle nicht unangebracht sein. Der Datierung nach fällt es zwischen das Ausschreiben vom Juni (gedr. Notizenblatt 2, S. 97) und das vom 15. Juli (gedr. Förstemann, Neues Urkundenbuch 1, S. 204—206). Hält man nun das vorliegende Schreiben zusammen mit dem Briefe K’s an seinen Gesandten an der Kurie, den Hg von Sessa (Balan, Mon. ref., Si 351 f.), so geht wohl ohne Zweifel daraus hervor, daß dort von dem hier wiedergegebenen Stück die Rede ist. Wenn K nämlich in jenem Briefe schreibt, daß wegen Verhinderung des Speierer Nationalkonzils habbiamo comandato che di presente si scrivino lettre al illustrissimo infante nostro fratello, al regimento, alii elettori, principi et stati del imperio generali et particulari, la copia delle quali saranno con la presente a causa le possiate mostrare a Sua Santità. Damit ist auch begründet, wieso die Abschrift dieses Briefes nach Rom gekommen ist. Bedürfte es aber noch weiterer Beweise, so dürfte wohl der in der Weisung an Suessa vorkommende Gedanke, daß der Papst ein allgemeines Konzil nach Trient einberufen könnte, ziemlich deutlich für diese Annahme sprechen. Daß nur jener Brief K’s an Suessa in den Monat Juli fällt und nicht circa Maium geschrieben wurde, wie Balan glaubt, ist bereits in Hefele-Hergenröther, Konziliengeschichte 9, S. 370, verbessert worden. Mit diesen Feststellungen korrigieren sich aber verschiedene diesbezügliche Bemerkungen bei J. Weizsäcker, Hist. Zeitschr. 64 (1890), S. 199—215, und E. Brasse, Die Geschichte des Speierer Nationalkonzils vom Jahre 1524, Diss. Halle 1890, von selbst. Nachfolgend wird das Ausschreiben an die Stände wiedergegeben, das F in dieser Form nicht hat ausgehen lassen:
Carolus etc. Serme princeps, frater et locumtenens noster charme, venerabiles, illustres principes, consanguinei nostri magnifici, nobiles, honorabiles docti, devoti, dilecti et salutem et gratiam nostram cesaream ac omne bonum. Allatum est ad nos superioribus hiis diebus decretum de rebus omnibus, quẹ in proximo Norimbergensi conventu per Sertem et Diles Vras statusque ipsos imperii et presertim super impietate Lutherana in medium adducta decisaque fuere. Et quamquam omnino nobis persuasum habemus Sertem et Diles Vras vosque alios esse ea prudentia, pietate, fide et religione preditos, ut nihil statuere vellitis, quod ab orthodoxa fide et religione nostra alienum videretur, attamen non potuimus non mirari et, in quantum dei optimi maximi, sedis apostolicẹ nostrẹque ipsius gloriẹ honori et dignitati debemus, non egre molesteque ferre Sertem Dilectionesque Vras ac universos status ad ea processisse, quẹ nedum dictẹ sedis apostolicẹ, sed animo etiam nostro edictis atque mandatis plane repugnare videntur, ut, cum in civitate nostra imperiali Wormatie nuper celebrata dieta in electorum, principum aliorumque sacri Romani imperii ordinum generali conventu unanimi consilio et assensu eandem Lutherianam impietatem et errores tanquam heretica pravitate imbutos promulgaverimus atque sub maximis penis inhibuerimus omnesque libros suos, qui a sede apostolica sanctẹ et legiptime damnati essent, comburi ac de medio tolli iusserimus, vos nunc de famosis tantummodo Lutherii libellum atque scandalosis picturis statuisse et ipsum unicuique pro viribus observandum iniunxisse, ceu in eiusmodi nostro edicto novum aliquid aut, quod fieri non posset, contineatur et non multo facilius sit in pristinis ecclesiae catholicis ritibus persistere quantum novos tum alienos assumere, movit illud et nos non minus de generali concilio in Germaniam indicendo status ipsos egisse et ob id sedis apostolice legatum requisivisse, ut de hoc cum Romano pontifice ageretur, quasi vero de hiis agere non magis ad ipsum pontificem maximum atque Romanorum imperatorem eorum vere dominum pertineat et non sanctius fuisset, si ipsorum ac totius Germanie tanti interesse videbatur, a nobis petere, ut id nos ipsi a summo pontifice impetraremus. Qua re etsi videamus, quantum de pontificis maximis et nostra auctoritate in eo detrahatur, considerantes tamen id forte non omnino inutile fore, equiori animo tulimusque et nos quoque huiusmodi concilio deesse nolumus, dummodo tamen apostolice sedis auctoritate loco et tempore opportunis et ita indicatur, ut non incomode sineque publice rei iactura et detrimento nos quoque interesse possimus, quemadmodum deo bene iuvante omnino interesse id ipsumque apud Stem Suam curare decrevimus, quam non veremur votis hiis vestris, quantum fas fuerit, quoque assenssuram. Sed que interim Sertas es Diles Vre ac vos alii una cum statibus seorsum decrevere, ut ad proximum diem sancti Martini in nostra et imperii civitate Spirensi Germanice nationis conventus fuerit, ut ibidem agi et definiri possit, qui modus in ecclesiasticis ritibus habendus atque servandus sit usque ad generalis concilii congregationem, utque interea a sacrarum litterarum aliisque peritis et gravibus viris omnia, que nova et a fide aliena esse videntur, in scriptis redigantur et in dubium revocata scripturarum auctoritate firmentur, atque alia huiusmodi, hẹc nequaquam admittere vel approbare possumus, immo, quemadmodum ad nos tanquam sedis apostolice protectorem et defensorem precipue spectat, summopere cavere volumus, ne Dei optimi maximi et illius in terris vicarii iustam indignationem ob id merito incidamus. Que enim maior iniuria ecclesie dei inferri posset, quam si christiana pietas et obedientia in tantum offenderetur et imminueretur, una cum Germanica natio, quẹ hactenus pientissima et sanctarum legum et institutionum observantissima habita semper fuit, ea tentaret, que tamen vix omnes simul christiani principes etiam pontifice maximo sibi addiumento aggredi auderent, tam divinas, tam memorabiles sanctiones, consuetudines et ritus per tot secula ab omnibus Christi fidelibus integre observatos oppugnare et abiicere, in quibus nemo unquam aberravit, in quem apertum dei iudicium non animadverterit, quamquam unus indignus hominum genere Lutherus quadam sibi impunitate polliceri videatur suoque infelici, perdulci tamen acconito universos, quoad potest, inficere atque in gehennam precipitare hisque dolis atque perditis artibus suis eternum nomen sibi comparare. Hoc et multi alii tentarunt, sed omnium infelicissime impius Maumetha, a quo vero res christiana tantum afflicta est et pessundata, ut ab omnibus aliis prophanis impiis gentis et populis simul tantum calamitatis venire non potuisset. Adeo faciles subrepunt mali mores, mala instituta, quẹ, cum humanis artibus sub specie boni altius insederint, difficulter eradicari possunt. Advertat deus optimus maximus talem mentem, telem cogitationem a nostra dilectissima Germania neque aspiciant oculi unquam nostri tempore saltem nostri imperii tale facinus taleque monstrum suscitari. Sed quoniam plura in hanc sententiam sine magna cum perturbatione et dolore scribere non possumus, considerantesque, nisi hiis ipsis mature consuluerimus et providerimus, quantum calamitatis, confusionis et tumultus in universa christiana republica, potissimum vero in Germania ipsa exoriri posset, Diles Vras vosque alios, precipue tamen Sertem Vram, quoniam illi vices nostras commisimus, per illum, qui nobis hanc tam sanctam ecclesiam tam immaculatam sponsam suam reliquit, qui tanta pro humana salute passus est, dominum nostrum Yesum Christum, ac demum, si quid ultra fraternum amorem erga Sertem Vram; pro imperii munere, quo fungimur, erga Diles Vras quicquam possumus ac si ulla in vobis sedis apostolicẹ nostrique reverentia est, fraterne et summopere hortamur ab ipsisque cupimus sub fide, qua nobis et sacro Romano imperio astricti estis, vobis vero aliis serio mandamus sub penis in nostro cẹsareo edicto Wormatiẹ concepto et instituto comprehensis deque nostre cesareae plenitudine potestatis severe precipientes, ne ab huiusmodi edicto nostro ulla secedatis neque quicquam in contrarium statuatis et agatis, quin immo illud totis viribus integre servetis et adimpleatis et per sacrum Romanum imperium nostra auctoritate passim adimpleri et servari curetis, ante omnia vero sepe dicto a statibus proposito et deliberato concilio aliisque disputationibus et declarationibus fidem nostram catholicam concernentibus sine apostolicae sedis, nostra generalisque omnium christicolarum conventus auctoritate ordine et decreto vos nequaquam ingeratis neque in eo procedatis vel quicquam attentetis, sed hec omnia ad futurum generale concilium, quod cum summi pontificis auctoritate et consensu, ut prediximus, instituendum erit, reservetis, ubi unicuique eius, quod sentit, vox libera, liberum uniuscuiusque suffragium, rebus omnibus opportunum remedium adhibebit, et in hiis omnibus Sertas Vestraeque Diles ac vos alii obedienter vos geratis, quemadmodum iuxta fidem et conscientiam vestram deo imprimis optimo maximo, sacre vestre ecclesiae, summo pontifici nobisque ex divino illarum rerum ordine et providentia vobis propositis summatibus atque principibus devincti estis, quantumque charum est nostram et gravissimam indignationem evitare, statuentes et decernentes insuper eandem imperiali auctoritate nostra irritum et innane, quicquid secus seu in contrarium actum attentatumque fuerit.
Datum in civitate nostra Burgensi, die . . . iulii 1524.
Die beiden Schreiben kamen am 28. August mit der Post aus Spanien in Wien an und zwei Tage später erhielt Campeggi Briefe von Jakob Sadoletus, in denen als Beilage die Kopien der beiden Briefe K’s sich befanden. Ein Beweis, daß sie früher an die Kurie als an F gelangten. Mon. Vat. Hung., Ser. 2, tom. 1, S. 31.